sanatkonuşmacı

NFT ve sanat konuşmacıları küratörlerden öğretim görevlilerine, sanat üreticilerinden yazarlara geniş bir alana yayılıyor. Özellikle NFT (Non-Fungible Token – Nitelikli Fikri Tapu) üretiminin ivme kazandığı günümüzde dijital sanat da çok önemli bir yer kaplamakta. Sanat üretim ve sunum biçimlerini ciddi ölçüde etkileyen NFT, dijital çizimler, resimler, müzik, film, şiir veya kitap vs. aracılığı ile bir sanat çerçevesi içinde kabul edilmekte. Bununla beraber NFT ve sanat tartışmaları da devam ediyor. NFT ve sanat konuşmacıları da değişen sanat üretim biçimlerinin anlaşılması bakımından değer kazanıyor. Siz de NFT ve sanat konuşmacıları hakkında bilgi almak, sanatın geleceğine dair bilgiler edinmek ve fazlası için içeriğimizi inceleyebilirsiniz!

Sanatın Dijital Devrimi

İnsanlık tarihinde sanat, daha çok mağaralardaki hayvan tasvirleri ile başlar. Bu açıdan yazı ya da ses gibi materyallerden önce görsel sanatın kökenleri öne çıkar. Dijital sanat devrimi de internet kültürü ile beraber yaşanmakta. Özellikle de görsel işler aracılığıyla. Aslında dijital sanat, 1980’lerin sonunda kişisel bilgisayarların piyasaya sürülmesiyle yavaş yavaş ortaya çıktı. Bugün ise ortalama bir insanın günün pek çok saatinde dijital ekranlar ile etkileşime geçtiği bir dünyadayız. Bu da sanatın dijital ortamda üretilmesi ve sunulmasını ortaya çıkaran önemli bir faktör. Dijital sanat nedir bakmak gerekirse; dijital medya aracılığıyla seri üretim yöntemlerini kullanan çağdaş sanattır. Daha çok resim ve çizim gibi görsel işler akla gelir. Bunun yanı sıra heykel, müzik, edebiyat gibi farklı sanat disiplinlerini de içerir. Dijital çizimlerden resimlere, illüstrasyonlardan fotoğraflara, videolara ve hatta heykellere kadar çok çeşitli işler dijital sanatın içerisindedir. Bu değişimin arkasında tabii ki dijital dönüşüm yatar.

Dijital dönüşüm, tıpkı iş dünyasını ve çalışma modellerini etkilediği gibi sanat üretim biçimlerini, sunumlarını da etkiliyor. Heykelden resime, müzikten yazıya kadar pek çok sanatsal iş dijital olarak yaratıldıkları, sergilendikleri sürece dijital sanat olarak sınıflandırılır. Ulaşılabilirlik, bütçe, hız gibi avantajlar sunduğu için dijital sanat yaklaşımı sık tercih ediliyor. Bu noktada NFT ve sanat konuşmacıları tarafından da özellikle NFT üretimi sık ele alınıyor. Sanatta dijital devrimin en popüler örneklerinden biri tabii ki NFT. “Non-Fungible Token” anlamına gelen kavram, “Nitelikli Fikri Tapu” olarak Türkçeye geçiyor. Temelinde ise blockchain (blok zinciri) teknolojisi var. NFT’ler genellikle sanat eserleri, fotoğraflar, videolar ve ses gibi içeriklerden oluşmakta. Bu açıdan sanat ve dijital dönüşümün en belirgin olarak kesiştiği yer NFT’lerdir. Sonuç olarak dijital teknoloji araçlarıyla oluşturulan sanat formları günden güne popülerliğini artırıyor. Bu da dijital tasarımcıların, sanatçıların, fotoğrafçıların vs.’nin önünü günden güne açıyor.

Dünden Bugüne Dijital Sanat

Dijital sanat teriminin ilk kullanımı 1980’lerin başındadır. Sanatçı Harold Cohen (1928 – 2016) AARON adında bir robota çizim yapmayı öğretmeyi içeren bir program meydana getirmişti. AARON, Harold Cohen bir ressam, matbaacı ve tekstil tasarımcısıydı. Bu program da kağıtlar üzerine büyük çizimler yapmak için tasarlanmış robotik bir makine bilinmeye başlamıştı. 1973’te tasarlanan AARON, öngörülen bir dizi programın ilkiydi. Başlangıçta makine soyut çizimler oluşturuyordu. Daha sonra makine doğadaki şekilleri de taklit etmeye başlamıştı. Yapay zekaya yönelik bu erken girişimi ile Cohen, dijital sanat teriminin de öncülerinden biridir.

NFT ve sanat konuşmacıları tarafından da sık sık anlatılan Cohen’in pek çok eseri, röportajı ve videosu internet ortamında kolayca bulunmakta. Ayrıca Cohen’in icat ettiği bu program, bugünkü anlamıyla yapay zekanın bir habercisi olarak kabul edilmekte. Bundan sonraki süreçte dijital sanat bilgisayarda oluşturulabilen, fare ve klavye kullanımı ile çizilebilen görseller için öne çıkmaya başladı. 1990’lı yıllarda dijital teknolojideki gelişmeler sayesinde videoların bilgisayarlara indirilmesi mümkün hale geldi. Böylece video kamera ile çekilen görüntüler üzerinde de oynanma imkânı doğdu. Bu da sanat üreticilerine görsel kolajlar oluşturmak için ciddi olanaklar sağladı.

Bugün dijital sanat için şunu diyebiliriz: Yazılım, bilgisayar veya diğer elektronik cihazlar kullanılarak yapılan sanat biçimi. Animasyonlar, fotoğraflar, illüstrasyonlar, videolar, dijital resimler vs. dijital ortamda üretilen pek çok iş, dijital sanat olarak sınıflandırılabilir. Dijital sanattaki bu dönüşümler, “yapay zeka sanatçıları” kavramını da çıkardı. Örneğin, Mario Klingemann isimli sanatçı, 2017’de yapay zeka modellerini kullanarak yaptığı altı baskıdan bir seri oluşturdu. Mario Klingemann, 2017’de ürettiği “Imposture Series” baskılarından biri olan “Kasap’ın Oğlu” çalışması ile teknolojiyle yaratılan sanat işlerine verilen Lumen Prize Altın Ödülünü aldı. Dijital sanat ve yapay zeka sanatı alanında öne çıkan isimlerden biri tasarımcı Refik Anadol. Soyut çalışmalar yapan Refik Anadol’un “Casa Batllo: Yaşayan Mimari” adlı NFT eseri de 2022 açık artırmada 1 milyon 380 bin dolara alıcı bulmuştu.

Dijital Sanatta NFT

Günümüzde artık NFT ve sanat konuşmacıları da olduğuna göre önce NFT nedir bir bakalım. Bir blockchain (blok zinciri) teknolojisi üzerine inşa edilen NFT; “Non Fungible Token” ya da Türkçe’deki karşılığı ile “Değiştirilemez Token” olarak ifade ediliyor. NFT’ler ağırlıklı olarak koleksiyon değeri gören ürünlerden oluyor. Örneğin eskilerde çok popüler olan oyun kartları NFT ortamında büyük yankı uyandırabiliyor. Yani NFT’ler sanat eserleri ya da oyun kartları gibi dijital veya gerçek dünya öğelerini temsil edebilir. Dijital sanatın günümüzde en çok ses getirdiği alanın da NFT olması dikkat çekiyor. NFT’ler eşi benzeri bulunmayan varlıklara verilen isimler. Onları bu kadar değerli kılan bu benzersizliği.

Ayrıca NFT’ler kripto para birimlerinin de dâhil olduğu kripto varlıklar içerisinde yer alıyor. Bu varlıklar coinler ve tokenlar olarak ikiye ayrılabilir. Genelde Ethereum blok zinciri ağı üzerinde ERC-721 standardına göre oluşturulduğu için NFT’lerin hepsi biriciktir. Peki NFT nasıl yapılır? Akıllı telefonunuz ile çektiğiniz bir fotoğraf da kolayca NFT olabilir. Bir bakıma görselleştirilebilen her içerik, NFT’ye dönüştürülebilir. Blok zinciri tabanlı olduğu için NFT yüklemelerinde bir blok zinciri seçmeniz ve cüzdanınızı bağlamanı şart. Daha sonra NFT pazar yeri platformlarından birine girmeniz gerekir. Bunlar içerisinde Opensea en popüler pazar yerlerinden biri.

Üretim ve sunuş biçimlerinin bu denli kolay olması da NFT sanatını popüler kılıyor. Peki NFT ile geleneksel sanat arasındaki farklar neler? Öncelikle depolama! Geleneksel fiziksel sanat, depolama alanı gerektirir. NFT sanatı, blockchain teknolojisiyle saklanan dijital bir dosya gerektirir. Ardından ise mekansallıklar farklıdır. Geleneksel sanat eserleri internet üzerinden, sanat galerilerinde ve müzayede evlerinde satılabilir. NFT’ler ise çevrim içi olarak satılmaktadır. Hedef kitle ve potansiyel kitle gibi noktalarda da NFT’ler büyük imkân tanıyor. NFT sanatı internet üzerinden birçok potansiyel alıcıya ulaşabilmektedir. NFT sanatının başka bazı avantajları da var. Gelir elde etmenin yeni bir yolu olması, dijital sanatın zarar görme riskinin az olması, NFT pazarlarına katılma maliyetinin geleneksel sanat satışına göre daha düşük olması bunlardan bazıları.

Toplum Tarih ve Kültür Konuşmacıları listemizi de keşfedin!

Sanat Dünyasında NFT Tartışmaları

Sanat dünyası, pek tabii ki NFT hakkında pek çok açıdan tartışmalar yürütüyor. NFT’nin ne olduğu, fiziki sanatı nasıl etkileyeceği, dijital sanatın ne demek olduğu popüler tartışmalar arasında. NFT ve sanat konuşmacıları tarafında da sıklıkla bu tür tartışmalar ele alınabiliyor. Dahası, “sanatta NFT bir devrim mi yoksa soygun mu?” gibi radikal sorular, bakış açıları da var. Öncelikle bir NFT’yi standart bir dijital çalışmadan ayıran şey, blockchain üzerinde kayıtlı bir sertifika kavramıdır. Dolayısıyla herhangi bir dijital işten, sanat üretiminden farkı budur. Bu noktada NFT’leri her şeyi değiştirecek radikal bir devrim olarak görenler var. Diğer tarafta ise daha şüpheci ve mesafeli yaklaşanlar var. Film yapımcısı ve yazar Hito Steyerl bu taraftaki isimlerden biri. Hito Steyerl, konu hakkında şunları söylüyor: “Bu büyük şirketlerin yaptığı harika bir halkla ilişkiler hamlesi. Ne kadar çok insan konuşur ve bu konuyu takıntı haline getirirse şirketler o kadar kâr eder.”

Bir başka görüşe göre NFT’ler, sanat dünyasına erişimi demokratikleştiriyor. Böylece salt tutkularından geçimini sağlayamayacak sanatçılar için yeni fırsatların önünü açıyor. Zira dünyanın herhangi bir yerindeki herkes bir NFT oluşturup satabilir. Böylece çalışmalarını takdir eden hayranlar kazanabilir. Koleksiyonerler de pazara daha kolay girebiliyor. Hangi sanatçıların orada olduğunu daha iyi görebiliyorlar. Bunun karşısında ise başka bir görüş de var. Mesela yetersiz telif hakkı koruması, dolandırıcılığa yatkınlık, geleneksel – fiziki sanatı domine etmesi bu görüşlerden bazıları. Fakat bunun karşısında da yine bir başka yorum var. O da şu ki NFT pazar yerleri, kullanıcılarını elde tutmak için telif hakkı, güvenlik gibi noktalarda beklentileri karşılayacak. Böylece NFT’lere yönelik en büyük eleştiri konuları da giderek çözüme kavuşacak. NFT ve sanat konuşmacıları da bu açıdan önemli görüşler, müjdeler, yorumlamalarda bulunuyor.

Blockchain Teknolojisi ve Sanatın Geleceği

NFT’lerin, temelinde blokchain (blok zinciri) teknolojisinin zeminine oturduğunu söylemiştik. Peki blockchain teknolojisi tam olarak nedir? Blockchain bir bilgisayar ağındaki gelişmiş bir veritabanıdır. Bir zincir üzerinde birbirine bağlı bloklarda verileri depolayan blockchain, bir diğer deyişle bir defterdir. Zincir üzerindeki bloklar, değiştirilemez ve kronolojik olduğu için son derece sistemli ve güvenlidir. Bu özellik, üçüncü taraflara olan ihtiyacı da azaltıyor. Peki blockchain neden bu kadar önem kazanıyor? Bir örnek üzerinden açalım. Bir evin satıldığını düşünün. Bu işlemde para el değiştirecek ve evin mülkiyet hakkı da alıcıya geçecektir. Hem alıcı hem de satıcı parasal işlemleri kaydedebilir fakat bu iki kaynağa da güvenememe riski vardır. Satıcı, parayı alsa da almadığını iddia edebilir. Benzer şekilde alıcı da ödeme yapmadığı halde ödeme yaptığını söyleyebilir. Bu da önemli bir güvenlik zaafiyetidir. Blockchain teknolojisinde ise alıcı ve satıcının ikisi için de bir defter oluşturulur. Tüm işlemler her iki tarafça onaylanmalıdır. Bu da daha fazla güven sağlayan bir sistem.

Kripto paraların da oturduğu zemin blokchain teknolojisidir. Peki sanat bunun neresinde? NFT’leri konuşmuştuk. Bitcoin ve diğer sanal para birimlerinin dayandığı bu teknoloji, özellikle aracıları azaltması bakımından bir dönüşüme yol açmakta. Örneğin, sanat müzayedelerinin öncüsü konumunda olan Maecenas Fine Art, blok zinciri teknolojisini kullanıyor. Bu mecrada sanatçılar eserlerini sergiliyor. Alıcılar da bu mecra üzerinden satın alım yapıyor. Ortada bir aracı olmadan, eserlere çok daha kolay bir şekilde erişiliyor. Bu nedenle blokchain teknolojisinin sanattaki en büyük yansımalarından biri aracıları azaltması oluyor. Ayrıca fikri mülkiyet ve telif hakkı noktasında da önemli avantajlar söz konusu. Blockchain sayesinde bir eserin fikri mülkiyetini kalıcı olarak bulutta saklamak mümkün. Ayrıca “kriptografi” (bir tür şifreleme) kullanımı sayesinde bir eserin başlangıç & bitiş noktasına kadar yolculuğunun tamamı takip edilebilir. Sanayi tekelini kırması, küçük sanat girişimcilerine alan açması gibi diğer özellikleri sayesinde de blokchain, sanatın geleceğinde ciddi bir söz sahibi olacak.

Türkiye’nin En İyi NFT ve Sanat Konuşmacıları

NFT ve sanat konuşmacıları, Türkiye’nin önde gelen isimleri ile İndeks Konuşmacı Ajansı’nda! Yerli – yabancı pek çok popüler ismi keşfedebileceğiniz NFT ve sanat konuşmacıları listesinde, kültür – sanat tutkunlarından içerik üreticilerine kadar pek çok alanda boy gösteren uzmanlar var. Hem bireysel hem de kurumsal olarak hizmet alabileceğiniz NFT ve sanat konuşmacıları, sanat ve dijitalleşme ilişkilerini ufuk açıcı bir şekilde ele alıyor. Dilerseniz, Tüm Konuşmacılar sayfamızı ziyaret edin, NFT ve sanat konuşmacıları listesindeki birbirinden nadide isimleri keşfetmeye başlayın.