01 Temmuz 2012 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu ile “Türkiye Kamu Gözetim Kurumu” nezdinde, uluslararası bir niteliğe kavuşturulmak istenen Türk Ticaret Hayatı’nda…
Hiç dikkatinizi çekti mi? (Ki… Profesyonel bir “Yönetici” iseniz? Mutlaka çekmiştir!..)
Gelişmekte olan Küçük ve Orta Boy İşletmeler için; bir yandan, Kosgeb ve Kalkınma Ajansları Destekli Girişimcilik Kredileri… diğer yandan, Avrupa Birliği Hibe Fonları… proje bazlı olarak o kadar cazip hale geldi veya getirildi ki! Hemen hemen Türkiyenin her yerinden bir çok firma… Proje Şirketleri(!) ile Eğitim ve Danışmanlık Şirketleri(!) arasında… kapı kapı dolaşıp, proforma fatura peşinde koşar bir hal aldı. İşini doğru yapanları tenzih ederek söylemek gerekirse, sözüm meclisten dışarı… Ülkemizde güzel bir atasözü var. “Gemisini yürüten… Kaptan!”
Aslında, ne şekilde olursa olsun, sanayi ve ticaret hayatımız için faydalı bir gelişme…
2’li yıllardan bu yana tüm Dünya’da; ticari ve sınai alanlarda gündeme gelmeye başlayan, daha sonra da… siyasi ve sosyal alanlarda… Kamu Kuruluşları, Yerel Yönetimler, Sivil Toplum Kuruluşları ve Üniversiteler ile kendini göstermeye başlayan “Uluslararası Kurumsal Yönetim Standartları”, 2011 yılında yayınlanıp 2012 yılında yürürlüğe giren yeni Türk Ticaret Kanunu ile birlikte, özellikle ihracata yönelik dış pazarlara açılmak isteyen… ciddi ve kurumlaşma yolundaki şirketlerimiz için, oldukça önemli bir duruma geldi.
Bu nedenle, konuya doğru bir şekilde yaklaşmak ve belirliyeceğimiz hedeflerle… Vizyon’umuza yönelik uygulama aşamalarını, stratejik planlamayla hayata geçirmek konusunda, hepimizin hemfikir olduğuna inanıyorum.
Bu yolda öncelikle; ilgili kanunlara uygun şekilde hazırlanacak sözleşme ve yönetmeliklere göre kurum’un organizasyon ve işleyiş yapısıyla, görev tanımlarından sonra… proje, ürün ve hizmetlerimizle ilgili… “Marka + Patent” ve “İnternet Adresleri” gibi konuları mutlaka çözüme ulaştırmak, daha sonra da diğer aşamalara geçmek gerekiyor.
Uluslararası Kurumsal Yönetim Standartları’nın 7 önemli aşamasından 1. si’ni, tabi ki “Toplam Kalite Yönetimi” oluşturmakta…
Amerikada doğan ve Japonya’da olgunlaşan… ana felsefesi; israfın önlenmesi, sürekli iyileştirme ve gelişmeyle, sıfır hatalı mal veya hizmet üreterek, paydaşların beklentilerini karşılamak olan… “Toplam Kalite Yönetimi” son 20-30 yıldır, ürün ve hizmet üreten sektörlerimiz için oldukça önemli bir yer işgal etmekte… ve de bu konuda ülkemizde çok ciddi çalışmalar yapılmakta.
TSE (Türk Standartları Enstitüsü) ve ISO (International Organization for Standardization) standartları çerçevesindeki bu çalışmalarda, ana başlıklarla şu belgeler yer almakta…
TSE & TSEK Hizmet ve İmalat Yeterlilik, CE Belgesi – Marka Kalite Standarları, SA 8 Sosyal Sorumluluk Standartları, OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği, ISO 9001-2008 Toplam Kalite
Yönetimi, ISO 12 Müşteri Memnuniyeti, ISO 14001 Çevre Yönetimi, ISO 22 HACCP Gıda Güvenliği Yönetimi, ISO 26 Kurumsal Sosyal Sorumluluk Standartları, ISO 31 Risk Yönetimi, ISO 51 Enerji Yönetimi…
Bu belgeler ve iş konumuzla ilgili ISO kalite belgelerinin alt açılımları… tabi ki “Uluslararası Kurumsal Yönetim Standartları” için de “Olmazsa Olmaz”lar arasında!
2. sırada ise, önemli bir uluslararası referans kaynağı olan Birleşmiş Milletler – Küresel İlkeler Sözleşmesi ve “Sürdürülebilir Kalkınma”ya verilen önem, yer alıyor. (UNGC)
2’li yılların başından itibaren, dönemin BM Genel Sekreteri Kofi Annan önderliğinde iş dünyasının gündemine gelmeye başlayan, Küresel İlkeler Sözleşmesi ile Kurumsal Sosyal Sorumluluk (Değişik bir yaklaşımla… Devlete ödenen resmi vergilerin yanında, halka ödenmesi gereken kutsal vergi!..) ve Sürdürülebilir Kalkınma (Bugünün ihtiyaçlarının, gelecek nesillerin kaynaklarını tehlikeye atmadan karşılama…), aradan geçen 10 yılı aşkın süre zarfında büyük şirketlerin yanında, özellikle ülkemizde çeşitli teşviklerle desteklenen “Kurumlaşma” yolundaki tüm şirketler açısından da, günden güne önemini arttırmaya devam etmekte!..
Bilindiği üzere 4 ana başlık (İnsan Haklarına Saygı… Cinsel Ayırımcılık Yapmadan Çalışma Standartlarının İyileştirilmesi ve Örgütlenme Özgürlüğü… Doğa ve Çevre Sorunlarını Önleyici Her Türlü Yaklaşıma Destek… Yolsuzluk ve Hile ile Mücadele…) çerçevesinde 10 maddeden oluşan “Küresel İlkeler Sözleşmesi ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk” paranın nasıl harcandığı ile değil, nasıl kazanıldığı ile ilgilenmekte…
Para kazanmak deyince de, o ünlü söz aklımıza geliyor… “Vergilendirilmiş Kazanç Kutsaldır!..”
Vergi kazanç v.s. deyince de, tabi ki 3. sırada YTTK yer alıyor. 2013 yılından itibaren etkileri çok daha kuvvetli hissedilecek olan yeni Türk Ticaret Kanunu ile bu konuda uluslararası bazlı birçok yön ele alınıyor ve tüm muhasebe sistemlerinde TFRS Türkiye Finansal Raporlama Standartları devreye giriyor. Ayrıca geniş çaplı iç ve dış ticaret açısından da UFRS Uluslararası Finansal Raporlama Standartları gündemde…
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu eski dönemlerden farklı olarak, şirketlerin; organizasyon yapısı + üretim ve hizmet planları + doğru ve karlı yönetimi ile özellikle ilgilenmekte ve bu ilgisini şirketlerin faliyet raporlarının son bölümünde mutlaka yer alması gerektiği belirtilen “Riskler ve Yönetim Organının Değerlendirmesi” başlığı ile göstermektedir.
Uluslararası Kurumsal Yönetim Standartlarının 4. sırasında yer alan “Kurumsal Riskler” ISO 31 Risk Yönetim Standartları çerçevesinde Denetçiler tarafından yapılacak olan yönetim organlarının değerlendirilmesinde, riskler tehlikeli boyutlarda olduğu takdirde, iş… “Yönetim Kurulu” değişikliğine kadar gitmekte!..
Bu riski ortadan kaldırmak ve herhangi bir cezai durumla karşılaşmamak için de, sigortacılık dünyamızda yeni bir uygulama olan “Yönetici Sorumluluk Sigortası” bir yana, 5. sırada yer alan “Kurumiçi Eğitimler” ön plana çıkmakta…
Bu nedenle; kurum kültürü ve kurumsal gelişim… Misyon ve vizyon… Ekip oluşturma ve geliştirme… Liderlik ve yönetim teknikleri… Etkin iletişim… Toplantı ve zaman yönetimi… Hedefler ve stratejik planlama… Motivasyon… Proje yönetimi… İnsan kaynakları ve inovasyon… Müzakere ve problem çözme teknikleri… Çatışma ve şikayet yönetimi… Kaizen ve Yalın 6 Sigma… gibi ana başlıkları içeren kurumiçi eğitimler, şirketlerle birlikte tüm kurumlar için “Uluslararası Kurumsal Yönetim Standartları” açısından çok önemli.
Bu değerlendirmelerden sonra 6. sırada yeralan “Ölçümleme ve Raporlamalar” bize önümüzdeki dönemler için ışık tutacak ve 7. sırada yer alan “Yeni Hedefler”imizi belirlememizde yardımcı olacaktır.
Uluslararası Kurumsal Yönetim Standartları ile ilgili bu yazıdaki içerikleri beğendiyseniz, konunun sunum slaytını aşağıdaki adreste bulabilir ve de bilgisayarınıza indirebilirsiniz.
http://www.scribd.com/alirizadeger
Daha mutlu bir gelecek için, sevgiyle kalın…
ALİ RIZA DEĞER UNGC Kurumsal Sosyal Sorumluluk Uzmanı [email protected] [email protected]