Dijital yaşam o kadar hızlı gelişiyor ki yakında hukuk literatürüne dijital vasiyet diye bir kavram girerse hiç şaşırmayın. Bir düşünün, girdiğiniz binlerce içerik, yaptığınız paylaşım, fotoğraf ve videolar siz ölünce ne olacak? Bazı internet siteleri boş durmayıp bunun için çözüm önerileri sunmaya başladı bile…
Yakında şöyle bir vasiyet görürseniz şaşırmayın: “Toplam 200 arkadaş, 400 üyeli 6 grup ve 3 hayran sayfasına sahip Facebook hesabımı büyük oğluma; 800 takipçiye sahip Twitter hesabımı kızıma bırakıyorum. “
Ülkemizde vasiyetini henüz bu şekilde hazırlayan yok. Ancak teknoloji hayatımızdaki her şeyi değiştirdiği gibi yakın bir gelecekte vasiyetleri de değiştirecek. Yaşam sırasında kimse ile paylaşmak istemediğimiz kullanıcı adı ve şifrelerden oluşan dijital dünyamız, yaşamın sona ermesiyle birlikte bir anda karanlığa gömülebilir. Dijital ortamda sahip olduğumuz web sitelerinin, mail adreslerinin, kullanıcı hesaplarının, yaşamımızın sonra ermesinin ardından akibetlerinin ne olacağına dair dünyada çeşitli çalışmalar yürütülüyor.
Örneğin “www.deathswitch.com” adlı web sitesi patentini aldığı sistem ile dijital mirasınızın bir anlamda koruyuculuğunu üstleniyor. Sitede oluşturulan kullanıcı hesabınıza tüm banka hesap bilgilerinizi, özel mesajlarınızı, farklı sitelerdeki kullanıcı adı ve şifrelerinizi, fotoğraflarınızı yükleyebiliyorsunuz. Belirlediğiniz periyot içerisinde hatırlatma maili gönderen site, yine sizin belirlediğiniz bir süre içerisinde mailine yanıt alamazsa yaşamınızı yitirdiğinizi varsayıyor. Sitede tanımlamış olduğunuz tüm özel bilgilerinizi, yine önceden belirtmiş olduğunuz bir başka e-posta adresine iletiyor. Böylece internet üzerindeki dijital ayak izleriniz sonsuza dek kaybolmadan, vasiyetinizde belirttiğiniz kişi tarafından sahiplenebiliyor.
Merhum yazar
Ülkemizin en çok ziyaret edilen web sitelerinden Ekşi Sözlük’teki uygulama ise Türkiye’den örnek olarak göze çarpıyor. 1999’dan bu yana yayın hayatında olan ve binlerce kullanıcıya sahip web sitesinde, kullanıcıların vefatı, site üyeleri aracılığıyla kesin biçimde teyit ediliyor. Onayın ardından kullanıcının, herkese açık tanıtım kartı “Merhum” olarak etiketlenerek hesaba erişim tümüyle engelleniyor. Böylece kullanıcının hesabının hackerlar tarafından ele geçirilerek zarar görmesi engelleniyor ve o güne kadar siteye yaptığı katkının korunması sağlanıyor. “Merhum” olarak etiketlenen hesaplara mesaj yoluyla erişim de engelleniyor. Kullanıcının adı, soyadı ve Ekşi Sözlük’te belirlediği kullanıcı adı sitenin “Entry’leriyle hatırlanacaklar” bölümünde tüm ziyaretçilerle paylaşılıyor.